رادیاتور خودرو؛ راهنمای کامل عملکرد، انواع و نگهداری

یکی از مهم‌ترین قطعات سیستم خنک‌کننده موتور، رادیاتور خودرو است که وظیفه تنظیم دمای موتور را بر عهده دارد. بدون وجود یک رادیاتور سالم، موتور خودرو به سرعت داغ شده و ممکن است آسیب‌های جدی ببیند از جمله خراب شدن واشر سرسیلندر و موارد دیگر که بسیار پر هزینه میباشد.همچنین این نوع قطعه بسیار حساس و نیازمند مراقبت و رسیدگی های اصولی می‌باشد. در این مقاله از کالا یدک به بررسی رادیاتور ماشین، انواع آن و نحوه عملکرد این قطعه مهم خواهیم پرداخت.

رادیاتور خودرو چیست و چرا اهمیت دارد؟

رادیاتور خودرو بخشی از سیستم خنک‌کننده است که وظیفه جذب گرمای اضافی موتور و دفع آن را بر عهده دارد. هنگامی که موتور خودرو روشن می‌شود، فرآیند احتراق داخلی مقدار زیادی گرما تولید می‌کند و باعث گرم شدن تدریجی موتور میشود. اگر این گرما به‌طور مؤثر از بین نرود، ممکن است موتور بیش از حد داغ شده و منجر به مشکلاتی مانند جوش آوردن یا حتی خرابی کامل شود.

مطلب پیشنهادی: بررسی دلایل سوت کشیدن لنت ترمز

وظایف اصلی رادیاتور ماشین

• تنظیم دمای موتور و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد خودرو یکی از وظایف این قطعه می‌باشد.
• بهبود عملکرد موتور با حفظ دمای ایده‌آل . بالا و پایین بودن زیادی دما باعث عدم عملکرد درست ماشین می‌شود.
• افزایش طول عمر قطعات داخلی موتور با کاهش استهلاک ناشی از گرمای زیاد.
• صرفه‌جویی در مصرف سوخت از طریق بهینه‌سازی فرآیند احتراق.

ما در یک مقاله، علائم خرابی کمک فنر خودرو را معرفی کرده‌ایم. در صورتی که می‌خواهید کمک فنر سالمی داشته باشید، حتما مقاله مربوطه را مطالعه کنید.

انواع رادیاتور خودرو

رادیاتورها در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند که بسته به مدل خودرو و شرایط آب‌وهوایی، نوع مناسب آن انتخاب می‌شود. در ادامه، به بررسی انواع  رادیاتور ماشین می‌پردازیم:

رادیاتور آلومینیومی

• از جنس آلومینیوم ساخته شده و وزن سبکی دارد.
• دارای انتقال حرارت بالا و مقاومت در برابر خوردگی است.
• مناسب برای خودروهای مدرن و پرقدرت.

رادیاتور مسی

• دارای رسانایی گرمایی بهتر نسبت به آلومینیوم است.
• بیشتر قابل استفاده در ماشین های با سیستم قدیمی.
• قیمت بالاتری دارد، اما دوام بیشتری دارد.

رادیاتور پلاستیکی و آلومینیومی

• ترکیبی از مخازن پلاستیکی و هسته آلومینیومی است.
• مقرون ‌به ‌صرفه بوده و در بسیاری از خودروهای اقتصادی به کار می‌رود.
• نسبت به سایر مدل‌ها عمر کوتاه‌تری دارد.

رادیاتور دو لوله‌ ای و سه لوله‌ ای

• مدل دو لوله‌ای: معمولاً برای خودروهای شهری مناسب است.
• مدل سه لوله‌ای: انتقال گرمای بهتری دارد و برای خودروهای قدرتمندتر توصیه می‌شود.

مطلب پیشنهادی: جعبه فیوز 206

رادیاتور ماشین چگونه کار می‌ کند؟

عملکرد رادیاتور ماشین به کمک مایع خنک‌کننده (ضدیخ) و یک سری فرآیندهای مکانیکی انجام می‌شود. در ادامه، مراحل عملکرد این قطعه را بررسی می‌کنیم.

• جذب گرما از موتور: هنگامی که موتور روشن می‌شود، مایع خنک‌کننده از طریق واتر پمپ به داخل موتور جریان می‌یابد و گرمای موتور را جذب می‌کند.
• انتقال مایع گرم به رادیاتور: مایع داغ از طریق لوله‌های ورودی به داخل رادیاتور منتقل می‌شود.
• خنک شدن مایع در رادیاتور: با عبور مایع از میان لوله‌های فلزی و برخورد با پره‌های آلومینیومی، گرمای آن دفع شده و توسط فن رادیاتور به بیرون منتقل می‌شود و باعث خنک شدن مایع خنک کننده و در نتیجه پایین آمدن دما می‌شود.
• بازگشت مایع خنک‌شده به موتور: مایع خنک‌شده دوباره به موتور بازمی‌گردد و چرخه خنک‌سازی تکرار می‌شود.

در صورتی که به تازگی یک واتر پمپ جدید برای خودرو خود تهیه کرده‌اید و می‌خواهید بدانید که چه عواملی باعث خرابی زودرس آن می‌شود، به مقاله «واتر پمپ ماشین» مراجعه کنید.

چگونه از رادیاتور خودرو به درستی مراقبت کنیم؟

نگهداری منظم از رادیاتور ماشین باعث افزایش طول عمر آن و جلوگیری از مشکلاتی مانند داغ شدن موتور می‌شود. در ادامه چند نکته مهم برای مراقبت از این قطعه ارائه شده است.

• بررسی سطح مایع خنک‌کننده

به‌ طور مرتب سطح مایع رادیاتور را چک کنید. در صورت کاهش سطح آن، مایع خنک‌کننده مناسب اضافه کنید.

• استفاده از ضدیخ و ضدجوش مناسب

همیشه از مایع خنک‌کننده استاندارد استفاده کنید. ترکیب آب و ضدیخ در فصول مختلف باعث عملکرد بهتر سیستم خنک‌کننده می‌شود.

• تمیز کردن پره‌ های رادیاتور

آلودگی و گرد و غبار ممکن است مانع از تبادل گرما شود. می‌توانید با آب و برس نرم، پره‌ها را تمیز کنید.

• بررسی نشتی در سیستم خنک‌ کننده

وجود نشتی در شلنگ‌ها یا بدنه رادیاتور می‌تواند منجر به کاهش عملکرد سیستم شود. هرگونه نشتی را سریعا برطرف کنید.

• تعویض به‌ موقع رادیاتور در صورت خرابی

اگر رادیاتور خودرو دچار زنگ‌زدگی یا گرفتگی شده باشد، باید آن را تعویض کنید.

علائم خرابی رادیاتور خودرو

شناخت زودهنگام علائم خرابی رادیاتور خودرو می‌تواند از آسیب‌های جدی به موتور جلوگیری کند و باعث کاهش هزینه های سنگین شود. برخی از نشانه‌های رایج عبارتند از:

• افزایش بیش از حد دمای موتور (نشانگر دما بالا می‌رود)
• نشتی مایع خنک‌کننده در زیر خودرو
• تغییر رنگ مایع خنک‌کننده (مثلاً قهوه‌ای شدن)
• بخار یا دود سفید از کاپوت
• افت قدرت موتور و عملکرد نامناسب آن

در صورت مشاهده این علائم، لازم است که رادیاتور توسط مکانیک بررسی و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض شود.

مطلب پیشنهادی: علت سوراخ شدن رادیاتور ماشین

جمع‌ بندی و سوالات متداول رادیاتور ماشین

رادیاتور خودرو یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم خنک‌کننده است که وظیفه دفع گرمای اضافی موتور را بر عهده دارد. انواع مختلفی از رادیاتورها وجود دارد، از جمله آلومینیومی، مسی و پلاستیکی-آلومینیومی که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. عملکرد صحیح این قطعه به مایع خنک‌کننده، فن رادیاتور و واتر پمپ وابسته است.